អត្ថន័យអំពីព្រះចេតិយហ្លួងខត្តិយកោដ្ឋឯភ្នំព្រះរាជទ្រព្យ
ក្រុងឧដុង្គឮជ័យ ឬក្រុងឧដុង្គមានជ័យ គឺជាអតីតរាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជាមុនការផ្លាស់ប្ដូរព្រះរាជធានីមកក្រុងចតុមុខភ្នំដូនពេញនាពេលបច្ចុប្បន្ន
ក្រុងឧដុង្គឮជ័យ ឬក្រុងឧដុង្គមានជ័យ គឺជាអតីតរាជធានីនៃប្រទេសកម្ពុជាមុនការផ្លាស់ប្ដូរព្រះរាជធានីមកក្រុងចតុមុខភ្នំដូនពេញនាពេលបច្ចុប្បន្ន
ស្រះស្រង់មានទីតាំងស្ថិតនៅទល់មុខខាងកើតប្រាសាទបន្ទាយក្តី ខាងត្បូងឆៀងខាងលិចនៃបារាយណ៍ខាងកើត មានបណ្តោយ៧៨០ម និងទទឹង៣៨០ម ត្រូវបានដូនតាខ្មែរជីកឡើងនៅចុងសតវត្សទី១២ និងដើមសតវត្សទី១៣ ក្នុងរជ្ជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧
ព្រះអង្គម្ចាស់ ស៊ីសុវត្ថិ សិរិមតៈ ត្រូវបានគេស្គាល់ច្បាស់បំផុតដោយការជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនយោបាយកម្ពុជា
នៅគ្រានដែលស្ដេចកន បានធ្វើគុតព្រះបាទស្រីសុគន្ធបទ ហើយឡើងសោយរាជនោះ រាជវង្សានុវង្សបានបាក់បែក ព្រាត់ប្រាស់អស់ ក្នុងនោះស្ដេចពញាច័ន្ទរាជា បុត្រព្រះធម្មរាជា ក៏បានភៀសព្រះកាយទៅសុំជ្រកកោននឹងស្ដេចសៀម
ការគោរពបូជារាហូនិងកេតុ មានក្នុងទឹកដីកម្ពុជាតាំងតែពីសម័យបុរេអង្គរមកម្ល៉េះ ។ ក្បាច់ផ្តែរចាស់ជាងគេបំផុតពាក់ព័ន្ធនឹងអាទិទេពរងនេះ ដែលបានមកពីក្រុមប្រាសាទសម្បូរព្រៃគុក គឺស្ថិតក្នុងអំឡុងចុងសតវត្សរ៍ទី៦ និងដើម សតវត្សរ៍ទី៧
ប្រមុខដឹកនាំដែលតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាល ឬអំណាចកណ្តាល គឺព្រះមហាក្សត្រ ដែលឋានៈត្រូវបានប្រៀបផ្ទឹមនឹងព្រះអាទិទេពនៅលើប្រថពី។ គោរម្យងាររបស់ព្រះអង្គ គឺទេវរាជ ដែលជាទ្រឹស្តីឥណ្ឌាទាក់ទិនទៅនឹងស្តេចចក្រពត្តិ ឬចក្រវាឡ
នេះជាឈុតដំបូងនៃព្រះរាជពង្សាវតាចាម ដែលបកថ្វាយព្រះបាទស៊ីសុវត្ដិ ( ១៩០៤ -១៩២៧ ) ។ ខ្ញុំសូមអភ័យទោស បើកាលប្រែសម្រួលទៅមានសេចក្ដីខុសឆ្គង នូវអក្ខរាវិរុទ្ធ ខុសពូជពង្ស វង្សត្រកូល នានា ។ ជាពិសេសជនរួមជាតិចាមដែលកំពុងរស់នៅដ៏សុខសាន្ដជាមួយគ្នា ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ រឿងនៃនគរនីមួយៗ តែងតែមានច្រើន ខុសៗគ្នា ដោយហេតុនេះ អត្ថបទនេះ អាចថាជារឿងព្រេងនិទានមួយក្នុងចំណោមរឿងដ៏ច្រើននោះក៏ថាបាន ។ ក្រៅពី នេះក៏មានរូបភាពខ្លះនៃនគរចាមដែលខ្ញុំបាន ស្រង់ចេញពីប្រភពហេ្វសប៊ុក ហើយដែលខ្ញុំពិបាកកំណត់ថាតើម្ចាស់ដើមជានរណា ។ ហេតុនេះក៏សូមម្ចាស់ដើមមេត្ដាត្រេកអរ ទទួលយកនូវកុសលមួយនេះ ដែលជាចំណែកនៃទានដ៏ថ្លៃថ្លារបស់អស់លោកអ្នកផងចុះ ។ មានបុរសម្នាក់ឈ្មោះ ប៉ោសាមជៀង បានកើតចេញពីពពុះទឹកដែលបានហូរ ចេញពី ភ្នំ ក្លង្ងឺក៏រ៉ៃ ។ បុរសនេះមានប្រពន្ធឈ្មោះ ប៉ោពាតារ៉ាណៃណេះដែលបានកើតចេញពីផ្កាទទឹម។ ពីរនាក់នេះបានសោយរាជ្យនៅនគរមួយឈ្មោះព្រះនរិព្រះនរំាងសន្មតថាជានគរចាមតែថាតំាង នៅពុទ្ធសករាជប៉ុន្មានក៏ពុំប្រាកដ នគរនេះចាប់តំាងពីកកើតទឹកដីមកក៏មានដើមតាត្រាវដុះមក ដំណាលគ្នា ដូចជាដើមធ្លកដែលដុះលើនគរកម្ពុជាធិបតី ដូច្នោះដែរ។ ដើមតាត្រាវនោះដុះនៅឯស្រុក ពា័លស៊ុពា័លឡៃ ដែលជាដើមសក្ដិសិទ្ធិជាមង្គលនៃនគរ ទំហំគល់តាត្រាវនោះគេវាស់វា បានដោយយកអំបោះឆៅចំនួន ២ […]
កាលដែលសៀមដណ្តើមយកឈៀងម៉ៃបានពីលាវ នៅរវាងឆ្នាំ១៥៧៣ និងវាយបែកបន្ទាយលង្វែកខ្ចាត់ខ្ចាយនៅអំឡុងឆ្នាំ១៥៩៣
តើអ្នកធ្លាប់បានលឺពីឈ្មោះព្រះសង្ឃម្នាក់ដែលគេតែងតែហៅថា ដាឡៃឡាម៉ារឺទេ? មានសារពត៌មានជាច្រើននៅក្នុងពិភពលោកដែលបានចាត់ទុកព្រះសង្ឃមួយអង្គនេះជាបុគ្គលនៃការចាប់អារម្មណ៍នៃមនុស្សរាល់គ្នា ជាពិសេសសម្រាប់អ្នកដែលតាមដានវិស័យនយោបាយ
ក្រុមអ្នកបុរាណវិទូជាតិ និង អន្តរជាតិ បានរកឃើញ ឡផលិតភាជន៍ ស្ថិតក្នុងសតវត្សរ៍ទី ៥-៦ និង រកឃើញរណ្តៅរាងមូលៗ ដូចភូមិមូល មានរហូតដល់ទៅ៧រណ្តៅ ដែលមានអង្កត់ផ្ចិតចាប់ពី ៥ ម៉ែត្រ ទៅ ៧ ម៉ែត្រ នៅស្ថានីយកំណាយភូមិមូលជើងឯក ស្ថិតក្នុង ភូមិស្រុកចេក សង្កាត់ជើងឯក ខណ្ឌដង្កោ រាជធានីភ្នំពេញ