នៅតាមជញ្ជាំងប្រាសាទខ្មែរបុរាណ នាសម័យបុរេអង្គរ និង អង្គរ គេឃើញមានចម្លាក់បុរាណជាច្រើន ដូចជា ព្រះទេពី ស្រីរាំ ឬទេពអប្សរ ព្រមទាំង ប្រជានុរាស្ត្រដែលមានឋានៈខ្ពង់ខ្ពស់ ជាទីបំផុត ឬក៏ឋានៈទាបស្ថិតនៅក្នុងឥរិយាបថលែង ទ្រូងទទេដូចៗគ្នាដែរ ។
លោកលន់ នល់ កើតនៅថ្ងៃទី១៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩១៣ នាខេត្តព្រៃវែង ក្នុងគ្រួសារខ្មែរ ដើមកំណើតចិន ។ ឪពុករបស់គាត់ ឈ្មោះលន់ ហ៊ិន និងម្ដាយឈ្មោះនាង ម៉ៅ នួន
ដើម្បីដុសខាត់គំនិត និងធ្វើឱ្យខួរក្បាលមានភាពឆ្លាតវៃរហ័សរហួនជាងមុន ភាគច្រើនមនុស្សជំនាន់មុនបានជ្រើសរើសយកល្បែង «អុក» ឬ ហៅម្យ៉ាងទៀតថា «ចត្រង្គ» មកលេងកម្សាន្ត ដែលបន្តមានរហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ
អ្នកអានខ្លះប្រហែលជាធ្លាប់ដឹង អ្នកខ្លះទៀតក៏ប្រហែលជាដឹងដែរ តែនៅស្រពេចស្រពិល និងអ្នកខ្លះទៀតប្រហែលជាមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេ
នៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទបាយ័នដែលព្រះបាទជ័យវ័រ្មនទី ៧ បានស្ថាបនាឡើងដើម្បីឧទ្ទិសដល់ ព្រះអវលោកេស្វរៈ ដែលជាព្រះពោធិសត្វដ៏សំខាន់បំផុតនៃលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយាន នៅចុងស.វទី ១៣ នៃគ.ស គេបានឃើញរូបចម្លាក់បុរាណមួយយ៉ាងល្អប្រណីត បង្ហាញពីការបូជាក្របី
នៅពេលដែលគេនិយាយដល់ប្រាសាទតាមាន់ធំ សំនួរមួយដែលគេតែងតែចោទ គឺអាយុកាលនៃបូជនីយដ្ឋាននេះ។ ថ្វីត្បិតតែបញ្ហានេះមិនមែនជាបញ្ហាសំខាន់ណាស់ណាទេសម្រាប់មនុស្សសាមញ្ញ ព្រោះគេដឹងថា ប្រាសាទនេះស្ថិតក្នុងសម័យអង្គ
បើតាមភ័ស្តុតាងមួយចំនួនដែលយើងអាចនឹងលើកយកមកបង្ហាញពីភាពចំណាស់ របស់ ប្រពៃណីខ្មែរស្លៀកប៉ឹងដូចជាចម្លាក់នៅប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារ ប្រាសាទអង្គរវត្ត និងប្រាសាទបាយ័នជាដើម
ប្រភពពីអាជ្ញាធរអប្សរាបានឱ្យដឹងថា សារមន្ទីរព្រះនរោត្តមសីហនុ-អង្គរ មានដាក់តាំងវត្ថុបុរាណជាច្រើនប្រភេទ រួមមាន បដិមា កុលាលភាជន៍ ផ្នូរបុរាណ សាកសព ឬឆ្អឹងខ្មោចមនុស្សសម័យបុរាណ
មកដល់ចុងសតវត្សទី១៩ ទើបរដ្ឋាភិបាលចិនព្រមទទួលស្គាល់ជនជាតិចិននៅបរទេស។ មុនពេលនោះ រដ្ឋាភិបាលចិនបានចាត់ទុកជនជាតិចិននៅក្រៅប្រទេសទាំងឡាយថាជាចោរសមុទ្រ ជនក្បត់ជាតិ និងជាអ្នករត់ចោលស្រុក កំណើត
ទំនៀមទំលាប់ស្រីដណ្តឹងប្រុសត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរបន្ទាប់ពីមានកំណើតភ្នំប្រុសភ្នំស្រីបើយោងតាមរឿងព្រេងនិទាន។ ភ្នំប្រុសភ្នំស្រីមានទេសភាពស្រស់ស្អាតមានប្រាសាទភ្នំប្រុសនិងវត្តតាមបែបព្រះពុទ្ធសាសនា