ប្រវត្តិ តាមោង ឬ ទីងម៉ោង
ប្រវត្តិ តាមោង ឬ ទីងម៉ោង
កាលពីនៅក្មេង តើអ្នកខ្លាចទីងម៉ោងដែរឬទេ? តើទីងម៉ូងនេះមានដើមកំណើត ឬមានប្រភពមកពីណា?
នៅក្នុងវចនានុក្រមសម្តេចសង្ឃ ជួន ណាត បានបកស្រាយថា ពាក្យ “ទីងម៉ូង ឬ តាមោង” គឺជាការហៅសត្វ “ ខ្លា ” របស់បងប្អូនព្នង ពាក្យនេះប្រហែលជាជាប់មកពីកាលជាន់ដែលខ្មែរយើងប្រើព្នងជាទាសកម្មករ, កាលណាដែលកូនក្មេងតូចៗយំកិកកុក, ព្នងអ្នករក្សាកូនក្មេងនោះនិយាយបន្លាចថា “ ទីងម៉ូងៗ ” គឺថា “ ខ្លាៗ ” ដើម្បីឲ្យកូនក្មេងខ្លាចស្ងៀមលែងយំ; លុះតយូរៗមកខ្មែរយើងប្រើហៅរូបរុំសំពត់ជាដើម ដែលគេធ្វើជារូបមនុស្សដាក់បញ្ឈរក្នុងទីស្រែ ចម្ការ ដើម្បីបន្លាចសត្វមិនឲ្យចុះ ឬចូលស៊ីផលដំណាំថា តាមោង ឬ ទីមោង ។
ប្រហែលជាដោយសារតែហេតុនេះហើយ ទើបឲ្យតែឃើញមានការតុបតែងតាមបែបក្រណាត់ ឬការរុំសំពត់ជារូបរាងមនុស្ស និងជារូបផ្សេងៗជាដើម គេតែងតែហៅវាថាជា ទីងម៉ូង គឺទីងម៉ូងយាមចាប។ ចំពោះប្រភេទទីងម៉ូងយាមចាបនេះ យើងក៏ឃើញមានការនយមប្រើប្រាស់នៅតាមបណ្ដាប្រទេសដ៏ទៃទៀតផងដែរ ដូចជា ថៃ ឡាវ វៀតណាម ចិន និងជប៉ុន ជាដើម គ្រាន់តែវាមានទម្រង់ និងរូបរាងប្លែកៗពីគ្នាទៅតាមសិស្បៈ ប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់របស់ប្រទេសនីមួយៗតែប៉ុណ្ណោះ។
ចំណែក ទីម៉ូង មួយប្រភេទទៀត គឺគេធ្វើឡើងពីក្រណាត់សំពត់ដូចគ្នាដែរ គ្រាន់តែមានទំហំធំ និងសម្រាប់មនុស្សពាក់ដើររាំនៅក្នុងពិធីបុណ្យផ្សេងៗ ទុកជាការកម្សាន្ត និងទាក់ទាញក្មេងៗមកទស្សនាជាដើម។
អត្ថបទដោយ៖ ទី សារឿន
